یکی از متداولترین علائم افراد مبتلا به بیماری های تنفسی مانند کووید19، تغییر حس بویایی یا پاروسمی است. این عارضه به معنای ناتوانی کامل حس بویایی فرد نبوده و عموما شامل تشخیص بوهای غیرمعمول و ناخوشایند از محیط اطراف می شود.
افراد در این دوره به دلیل حساسیتی که به بوی برخی از غذاها دارند، طبق توصیه پزشک، رژیم غذایی مشخصی را دنبال میکنند.
چنانچه نسبت به آشنایی با بیماری پاروسمی علاقه مند هستید، در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
جهت دریافت مشاوره رایگان و رزرو وقت از تاپ کلینیک از طریق شماره زیر با ما در ارتباط باشید.
09394216199
آشنایی با عارضه پاروسمی
پاروسمی یا سوء تعبیر حس بویایی به احساس بوی ناخوشایند و غیر معمول از محیط اطراف گفته می شود. فرد مبتلا به پاروسمی یا اختلال بویایی، قادر به درک بوی طبیعی برخی از مواد نبوده و حتی بوی برخی از مواد را نامطبوع تلقی می کند. این امر یک مشخصه ی معمولی است که در بیماران پاروسمی دیده می‌شود.
طبق گفته پزشکان پاروسمی در نتیجه ایجاد اختلال در مخابرۀ پیام‌‌های عصبی رخ می دهد. به این صورت که گیرنده های دستگاه تنفسی انسان دچار اختلال شده و در نتیجه آن تشخیص بعضی از بوها برای فرد همراه با واکنش بدن مانند سردرد و التهاب می شود.
به همین دلیل مصرف بعضی از غذاها(به دلیل عطری که دارند) در دوره نقاهت پاروسمی توصیه نمی شود. این عارضه تنفسی بیشتر در جریان همه گیری COVID-19 مورد توجه قرار گرفت و از آن به عنوان یکی از نشانه های ایجاد عفونت در دستگاه تنفسی افراد یاد می شود.
طبق آخرین تحقیقات افراد تاثیر یکسانی از پاروسمی دریافت نکرده و روند این بیماری در افراد میتواند متفاوت باشد.
شایع ترین علائم ابتلا به پاروسمی
- تشخیص بوهای ناخوش آیند و غیرمعمول
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
- التهاب بدن و ایجاد سردرد
- از دست دادن قسمتی از حس بویایی و چشایی
طبق تحقیق پزشکان شایع ترین نشانه ابتلا به پاروسمی تغییر حس بویایی و چشایی افراد بوده و این امر چیزی در حدود ۱۰ روز تا سه ماه ماندگار خواهد بود.
چه زمانی برای درمان پاروسمی به پزشک مراجعه کنیم؟
همانطور که اشاره شد، پاروسمی یکی از علائم ابتلا به بیماری های تنفسی مانند کووید19 در انسان است.
دوره درمان پاروسمی یا عارضه بویایی پریشی در بیشتر بیماران مبتلا به کووید19 چهار تا شش هفته بوده و بر این اساس پزشکان توصیه میکنند درصورتی که این اختلال بیش از ۱۲ هفته ادامه یافت، فرد برای انجام معاینات و بررسی بیشتر به یک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه نماید.
پاروسمی مربوط به حوزه متخصصان گوش، حلق و بینی شده و ممکن است پزشک برای بررسی وضعیت بیمار از او بخواهد تا رایحه چند ماده را توصیف کرده و کیفیت آنها را رتبه بندی نماید. همچنین گاهی اوقات آزمایشاتی از سوی پزشک برای تشخیص میزان بیماری توصیه می شود.
از مهمترین این آزمایش ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سی تی سینوسی
- بیوپسی از ناحیه سینوس
- ام آر آی
دلایل ابتلا به پاروسمی
- آسیب دیدگی نورون های تشخیص دهنده بو
- آسیب تروماتیک مغزی در اثر تصادف، سوانح و …
- عفونت های تنفسی یا ویروسی مانند کووید19، سرماخوردگی و …
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی و حجم بالای آلودگی
- عوارض جانبی پرتو درمانی و شیمی درمانی
- عوارض جانبی آلزایمر و پارکینسون
- ایجاد تومور در قسمت پیشانی و حفره های سینوسی
- عوارض جانبی مصرف برخی از داروها مانند آنتی بیوتیک، داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد التهاب
- جراحی پولیپ بینی
- عوارض جانبی مصرف کوکائین
مراحل درمان پاروسمی
پاروسمی معمولا بیماری دائمی نبوده و دوره نقاهت مشخصی دارد. لذا اکثر افراد با استراحت و قرنطینه کردن خود برای چند هفته میتوانند مراحل بهبودی خود را بدون مراجعه به پزشک پشت سر بگذارد.
لازم به ذکر است چنانچه پاروسمی ناشی از عوامل محیطی، داروها و یا مصرف سیگار باشد، حس بویایی فرد ممکن است پس از حذف این محرک ها به حالت عادی بازگردد.
چنانچه درمان های دارویی و گیاهی برای بازگشت حس بویایی فرد تاثیر لازم را نداشته باشند پزشک بر اساس شرایط میتواند اقدام به جراحی و یا فیزیوتراپی بویایی نماید.
فزیوتراپی بویایی فرآیندی است که طی آن چند رایحه به صورت روزانه به فرد داده شده و تاثیرات آن در بازه های زمانی مشخص مورد بررسی قرار میگیرد. این عمل روزی دو بار انجام گرفته و بین هر مرتبه چیزی در حدود ۲۰ الی ۳۰ ثانیه فاصله می دهیم.
تمرینات بویایی درخانه برای درمان پاروسمی
ابتدا، به مجموعه‌ای از چهار رایحه نیاز دارید، که عبارتند از:
- اکالیپتوس
- سیترونلا (لیمو)
- اوژنول (میخک)
- فنیل اتیل الکل (رز)
شما می‌توانید این رایحه ها را به صورت کیت آموزش بویایی خریداری کنید؛ و یا کیت خودتان را بسازید، که برای این کار به چند پنبه نیاز دارید، یاسد هر کدام از پنبه ها را به یکی از این عطر ها آغشته کنید و سپس، همه آن ها را در داخل یک شیشه‌ی کوچک بدون هوا گذاشته و نگهداری کنید، سپس باید هر بو را روزانه دو بار استشمام کنید. بهترین انجام این تمرینات صبح، قبل از صبحانه و عصر، قبل از خواب میباشد. البته در کنار این رایحه ها استفاده از داروهایی مانند: روی، ویتامین A و آنتی بیوتیک ها نیز (با مشورت پزشک) میتواند مفید باشد.
هر عطر را به مدت ۱۵ الی ۳۰ ثانیه استشمام کنید؛ باید در هنگام بوییدن تمرکز خود را جمع کنید و بوهای ملایم و کوتاه بکشید، و همزمان سعی کنید در حافظه‌ی خود بر روی بویی که استشمام میکنید، تمرکز کنید.
باید صبور باشید زیرا ممکن است، چند هفته الی چند ماه طول بکشد تا متوجه‌ی بهبودی شوید. کارشناسان توصیه میکنند این تمرینات را به مدت 6 ماه تکرار کنید. با این حال، برخی از افراد نیاز دارند که تمرینات خود را ادامه دهند و رایحه‌های دیگر را نیز امتحان کنند.
سخن آخر
پاروسمی نام عارضه ای در دستگاه تنفسی است که در نتیجه آن فرد برای مدتی قادر نیست عطر برخی از مواد را به درستی تا تشخیص دهد. افراد مبتلا به پاروسمی تجربه سختی در تشخیص بوی مواد غذایی مختلف از جمله محصولات لبنی، شکلات، میوه‌ها و سبزیجات دارند.
این عارضه ریشه در بیماری های زیادی می تواند داشته باشد که شایع ترین آن ها، بیماری های تنفسی است. بهبود پاروسمی در دوره های چند هفته ای انجام گرفته و عموما نیاز به رفتن به پزشک نمی باشد.
چنانچه فرد بعد از چند هفته کماکان با این مشکل مواجه باشد، می بایست برای بررسی بیشتر به متخصصان گوش، حلق و بینی مراجعه نموده و آزمایشات لازم را انجام دهد.
در صورت داشتن هرگونه سوال در مورد پاروسمی می توانید با مشاوران متخصص ما در مرکز مشاوره تاپ کلینیک تماس گرفته و راهنمایی های لازم را دریافت کنید و از خدمات مشاوره رایگان ما نیز بهرمند شوید.
09394216199
سوالات متداول
از شایع ترین علائم پاروسمی به چند مورد اشاره کنید؟
تشخیص بوهای ناخوش آیند و غیر معمول – آبریزش بینی – گرفتگی بینی – التهاب و ایجاد سردرد – از دست دادن قسمتی از حس بویایی و چشایی.
درمان پاروسمی به چه صورتی امکان پذیر است؟
این عارضه بعد از 4 الی 8 هفته تا میزان زیادی بهبود یافته و عموما نیازی به مراجعه پزشک نخواهد نمی باشد. چنانچه در داراز مدت علائم پاروسمی در فرد باقی مانده باشد، فرد میتواند با مراجعه به پزشک اقدام به فیزیوتراپی بویایی نماید.
